Siyanürlü Altın Madenlerinin Gerçek Yüzü: Fatsa'dan İliç'e Bir Ekokırım Hikayesi

Amerikalı kartelin girişimiyle başlayan bu süreç, hükümetin maden sahalarını yabancı kartellere açmasının ardından Fatsa'nın doğasını, ormanlarını ve yaşam alanlarını tehdit etmiştir.

Kapitalist Sömürü ve Tehlikeli Kimyasallar:
Teck-Cominco'nun bölgeye girmesiyle birlikte, Fatsalılar bilmedikleri bir tehditle karşı karşıya kaldılar. Siyanür, sülfürik asit ve nitrik asit gibi dünyanın en tehlikeli kimyasalları, siyanürlü altın madenciliğinde su gibi kullanılıyordu. Ormanlar yok oluyor, binlerce litre su tüketiliyor ve dağlar, tepeler param parça ediliyordu.

Toplumsal Mücadele:
Fatsa'daki siyanürlü madene karşı çıkan Fatsalılar, Fatsa Doğa ve Çevre Derneği'ni kurarak hukuki ve bilimsel mücadeleye giriştiler. Bilim insanları ve hukuk savaşçıları, uluslararası kartellerin karşısında güçlü delillerle durmak için çaba harcadılar. Ayrıca, TEMA'nın haritaları sayesinde bölgenin ne kadar büyük bir tehlike altında olduğu ortaya çıktı.

Siyasetin ve Medyanın Rolü:
Madenin zararlarını anlatmak için büyük bir medya kampanyası başlatıldı. CHP Ordu milletvekili Mustafa Adıgüzel, siyasette madene karşı önemli bir ses oldu. Ancak en etkili mücadele hukuk alanında yaşandı; Gündüz Hukuk Bürosu avukatları, dava üzerine dava açarak siyanürlü madenin yasal zeminini ortadan kaldırmak için mücadele ettiler.

Zafer ve Felaket:
Fatsa'daki madenin ikinci ÇED raporu reddedildi, ancak şirket kapasite artışına gitmek istedi. Ancak, Ordu İdare Mahkemesi, madenin ruhsat süresinin uzatılmasını iptal etti. Fatsa'daki maden kapatılmış gibi görünüyordu, ancak İliç faciası bu tehdidin ne kadar büyük olduğunu gösterdi. Çöpler Altın Madeni'ndeki felaket, Fatsa'nın neyle karşı karşıya olduğunu net bir şekilde ortaya koydu ve Ordu Valiliği, Fatsa'daki madeni kapatma kararı aldı.

Fatsa'dan İliç'e uzanan bu ekokırım hikayesi, siyanürlü altın madenciliğinin yarattığı tehdidi ve halkın, bilim insanlarının ve hukukun bir araya gelerek nasıl bir direniş sergilediğini gözler önüne seriyor. Bu hikaye, doğa ve yaşam savunucularının zaferini ve aynı zamanda madenciliğin yarattığı felaketin boyutlarını anlatan bir dönüm noktasıdır.


İbrahim Gündüz / ODA TV