COP28'de Fosil Yakıt Tartışmaları: Anlaşma Metninde Belirsizlik

Zirveye katılan yaklaşık 200 ülkeden müzakereciler, iklim değişikliğini kontrol altına almak adına küresel bir eylem planı üzerinde anlaşmaya çalışıyor.

COP28 Genel Direktörü Majid Al Suwaidi, Pazartesi günü yayımlanan taslağın, tarafları ortaya çıkarmak ve nihai bir anlaşma üzerinde uzlaşmaya varmak amacıyla "konuşmaları başlatmayı" hedeflediğini belirtti. Ancak taslak metinde fosil yakıtlardan aşamalı çıkışa dair bir hüküm bulunmaması, birçok ülkenin tepkisine yol açtı.

Taslak metinde, ülkelerin emisyonları azaltmak için "alabilecekleri" sekiz seçenek sunuluyor. Bu seçenekler arasında, "2050 yılına kadar net sıfıra ulaşmak için fosil yakıtların hem tüketimini hem de üretimini adil, düzenli ve hakkaniyetli bir şekilde azaltmak" da yer alıyor. Ancak bu ifade, kömür, petrol ve gazın aşamalı olarak kaldırılması veya 2030'a kadar kullanımlarının azaltılması talepleri kadar güçlü değil.

Yaklaşık yüz ülkeden oluşan bir grup, taslağı yetersiz bulduklarını dile getirirken, Avrupa Birliği, Amerika Birleşik Devletleri, Avustralya, Kanada, Şili ve Norveç gibi katılımcılar, metni zayıf bulduklarını ifade ettiler. Özellikle, dünyanın en büyük sera gazı salımına sahip olan Çin'in taslağı destekleyip desteklemediği belirsizliğini koruyor.

Birleşik Arap Emirlikleri'nin (BAE) COP28 Başkanı Sultan Al Jaber'in, fosil yakıtlardan aşamalı çıkış için bilimsel bir görüş birliği olmadığını iddia etmesi ve zirveyi petrol ve gaz anlaşmaları için bir fırsat olarak kullanma planları da eleştirileri beraberinde getirdi.

Fosil yakıtlardan vazgeçilmesini talep eden ülkelerin yanı sıra, OPEC üyesi ülkeler, taslak metinde bu yönde herhangi bir ifade olmamasını istiyor. Suudi Arabistan'ın öncülük ettiği OPEC ve OPEC+ üyeleri, anlaşmada fosil yakıtların kaldırılması ifadesine karşı çıkıyor.

COP28'nin son günlerinde fosil yakıtlara dair belirsizlik devam ederken, küresel iklim eyleminin yönü konusundaki belirsizlik de sürüyor. Zirvenin sonuçları, dünya genelindeki iklim politikalarını etkilemeye devam edecek.